Bình Äịnh
Tên cổ chỉ tỉnh Bình Äịnh ngà y nay. Năm 1470, triá»u Lê láºp thà nh phá»§ Hoà i NhÆ¡n (gồm 3 huyện: Bồng SÆ¡n, Phù Ly, Tuỵ Viá»…n) thuá»™c Thừa Tuyên Quảng Nam. Năm 1604, đổi thà nh phá»§ Quy NhÆ¡n. Năm 1651, đổi thà nh Quy Ninh. Năm 1748, đổi lại là Quy NhÆ¡n. Äây là địa bà n khởi nghÄ©a cá»§a Tây SÆ¡n. Năm 1788, quân Nguyá»…n ánh chiếm được thà nh Quy NhÆ¡n, đổi Quy NhÆ¡n thà nh Bình Äịnh. Từ 1832, thà nh láºp tỉnh Bình Äịnh
(tỉnh) Tỉnh ven biển miá»n Nam Trung Bá»™ Việt Nam. Diện tÃch 6075,6km2. Số dân 1.455.100 triệu (1997), gồm các dân tá»™c: Kinh, Chăm, Ba Na, Hrê. Äịa hình đồi núi ở phÃa Tây: Núi Bà (1146m), Nước Don (967m), Äẹp Mạ (945m), Trap Tro (605m), Hòn Riêng (847m), Hoà nh SÆ¡n (941m). Sông suối từ miá»n núi chảy xuống Ä‘em phù sa bồi nên đồng bằng, có hai hệ thống: phÃa bắc sông Lai Giang phụ lưu là sông An Lão, phÃa nam sông Hà Giao và sông Cái chia thà nh nhiá»u dòng bồi nên đồng bằng tam giác An NhÆ¡n, Tuy Phước. Giữa các núi có nÆ¡i đất trÅ©ng thà nh hồ dà i như hồ Núi Má»™t, có dòng nước chảy và o sông Cái, trên miá»n núi phÃa tây các sông suối cÅ©ng chảy thà nh hệ thống: sông Äắc Cron, sông Bung dá»c theo các hướng núi và tụ thà nh hồ sâu như hồ Thạch Khê. Bình Äịnh có hÆ¡n 250km bá» biển, ở Ä‘oạn bắc phù sa sông chưa bồi xong đồng bằng còn lại những đầm rá»™ng như đầm Trà ô, ở Ä‘oạn nam thì núi ra sát biển, có nÆ¡i má»c lên ngoà i biển thà nh đảo: Cù Lao Cá», hòn ông Cân, các đảo do phù sa sông và biển gắn và o đất liá»n thà nh bán đảo ngăn nước biển thà nh vÅ©ng kÃnh như vÅ©ng Nước Ngá»t, dãy Phước mai dà i hÆ¡n 15km tạo thà nh vÅ©ng Qui NhÆ¡n dà i và kÃn, phẳng lặng như hồ. Giao thông: quốc lá»™ 1A, 19, đưá»ng sắt Thống Nhất chạy qua, hải cảng Quy NhÆ¡n, sân bay Phù Cát. Tỉnh được đổi từ trấn thà nh tỉnh năm 1832. Từ 1976 hợp nhất vá»›i Quảng NghÄ©a thà nh tỉnh NghÄ©a Bình (1976-89). Từ 30-6-1989 được chia thà nh hai tỉnh Quảng Ngãi và Bình Äịnh
(thị trấn) h. An NhÆ¡n, t. Bình Äịnh
(xã) tên gá»i các xã thuá»™c h. Gia Lương (Bắc Ninh), h. Yên Lạc (VÄ©nh Phúc), h. Kiến Xương (Thái Bình), h. Thăng Bình (Quảng Nam)
|
|